De hashtag, op Instagram en Twitter, gemaakt om makkelijker te zoeken naar onderwerpen die je interesseren is de laatste jaren uitgegroeid tot dé manier om te laten weten hoe je ergens over denkt. Niet zelden wordt een hashtag gemaakt om een aktie of idee te ondersteunen en worden ze ook buiten socialmedia gebruikt. Bijvoorbeeld op posters of in folders.
Het allermooiste is natuurlijk een hashtag die viraal gaat, dat zoveel mensen hem gebruiken dat je er niet meer onderuit komt en je op die manier de boodschap onder de aandacht kunt brengen van een grote groep. Maar het loopt niet altijd zoals bedacht, een hashtag kan een tijdje sluimeren en dan ineens massaal worden opgepikt, hij kan in het verkeerde keelgat schieten bij je volgers of zelfs gekaapt worden voor een tegenovergesteld doel!
#MeToo
Een goed voorbeeld van een later opgepikte hashtag de #MeToo, die vorig jaar massaal gebruikt werd door vrouwen (en mannen) over de hele wereld, om hun verhalen over sexueel misbruik te delen. Oorspronkelijk is “Me Too” afkomstig van activiste Tarana Burke uit New York, die deze term in 2006 gebruikte op de website MySpace om empathie te kweken voor vrouwen die slachtoffer waren van seksueel misbruik. In de Verenigde Staten kwam er na de verkiezing van Donald Trump tot president (20 januari 2017) een beweging van de grond om de rechten van vrouwen meer onder de aandacht te brengen. Later dat jaar moedigde de Amerikaanse actrice Alyssa Milano op Twitter vrouwen aan om met de hashtag #MeToo hun ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag te delen om aan te tonen hoe wijdverbreid dit probleem is in de samenleving.
De hashtag was op 15 oktober 2017 al 200.000 keer gebruikt en op 16 oktober meer dan 500.000 keer getweet. Op Facebook werd hij binnen 24 uur door meer dan 4,7 miljoen mensen in 12 miljoen posts gebruikt. Facebook maakte bekend dat 45% van zijn gebruikers in de Verenigde Staten een Facebookvriend had die de term had gepost!
#IkDoeNietMeerMee
Ook Nederland kent zijn virale hashtags, zoals vorige maand nog de (inmiddels beruchte) #IkDoeNietMeerMee. Helaas pakte deze hashtag niet zo positief uit als de #metoo. De hashtag werd op Instagram gebruikt door o.a. zangeres Famke Louise, Bizzey, Dyna en Thomas Berge om hun onvrede te uiten over de corona-maatregelen. De artiestenwereld is zwaar getroffen door de maatregelen en daar waren zij het niet meer mee eens.
Hoewel Famke Louise niet de enige artiest was met deze boodschap, werd zij wel door de rest van de media als aanspreekpunt gezien en verscheen ze ’s avond in de talkshow Jinek.
De #IkDoeNietMeerMee viel niet in goede aarde bij het publiek en corona deskundigen en er kwam een storm van kritiek op de BN’ers. Dit leidde ertoe dat de meesten de volgende dag hun Instagram posts verwijderden en Famke postte er zelfs nog een excuus erachteraan.
Na de excuses en nog een keer te gast te zijn geweest bij Jinek, lijkt het erop dat dit hele gedoe nu voor Famke achter de rug is. De maatregelen zijn echter nog altijd van toepassing.
De hashtag was dus eventjes viraal, maar niet om de redenen die de bedenkers hiervan hadden verwacht. Famke, met 1 miljoen volgers op Instagram toch een echte influencer, had misschien zelf ook de golf van kritiek niet zien aankomen.
Hashtag Hijack
Behalve hits en missers met hashtags, kan een hashtag ook ‘gekaapt’ worden, oftwel het zogenaamde ‘hashtag hijacking’. In zo’n geval wordt een hashtag overgenomen door gebruikers (vaak op Twitter) en gebruikt voor iets heel anders en daardoor onbruikbaar gemaakt voor de oorspronkelijke campagne of doel.
Dit gebeurde de afgelopen week met de #ProudBoys. De hashtag werd eerst gebruikt om posts over de Proud Boys, een rechtsextremistische organisatie in de Verenigde Staten, te delen. Zij kwamen in het nieuws omdat ze genoemd werden in het televisiedebat tussen de Amerikaanse president Trump en zijn rivaal Joe Biden. Trump werd door moderator Chris Wallace gevraagd of hij afstand wilde nemen van gewelddadige milities en hen wilde vragen te stoppen met geweld. Biden noemde daarbij als voorbeeld de Proud Boys. Trump reageerde met de oproep aan de Proud Boys: “Stand back and stand by“, ofwel “houd jullie gedeisd en blijf paraat”. De groep voelde zich hierdoor gesteund door Trump.
Sinds vorige week is de hashtag ‘gekaapt’ door de LGBT+ gemeenschap. Er worden foto’s en video’s gedeeld van homostellen, bruiloften en regenboogvlaggen, met #ProudBoys. Hierdoor worden de berichten van de extremistische ‘Proud Boys’ min of meer ondergesneeuwd en veel minder zichtbaar. En dat was de bedoeling.
Aan Hasthag Hijacking kun je als hashtag bedenker vrij weinig doen, het overkomt je. Het geeft hooguit aan dat je wel goed moet nadenken over je hashtags: verzin ze zo dat ze niet gemakkelijk te misbruiken zijn voor een tegenoverstelt doel en geen dubbele betekenis hebben. Dat blijft lastig en ach, in het geval van de #ProudBoys was het wel een mooie hijack, iets negatiefs ombuigen naar positief da’s altijd geweldig!